Hangi Gıdalar Gıda İntoleransına Yol Açabilir?
Gıda intoleransına yol açabilen gıdalar, kişiye özgü sindirim farklılıklarına bağlı olarak süt ürünleri, gluten içeren tahıllar, yumurta, soya, deniz ürünleri, bazı meyve–sebzeler ve katkı maddeleri olabilir. Bu durum bağışıklık sistemiyle değil, sindirim enzimlerinin yetersizliğiyle ilgilidir ve belirtiler genellikle geç ortaya çıkar.
Gıda intoleransı, bağışıklık sistemi tepkisinden ziyade sindirim sisteminin bazı bileşenleri parçalayamaması sonucu gelişir. Bu nedenle intolerans yaşayan kişilerde mide şişkinliği, gaz, ishal, karın ağrısı veya yorgunluk gibi belirtiler görülebilir. Bu belirtiler gıda alerjisi ile karıştırılmamalıdır; intolerans genellikle yaşamı tehdit etmez ancak yaşam kalitesini düşürür.
En sık rastlanan gıda intoleransı türlerinden biri laktoz intoleransıdır. Süt ve süt ürünlerinde bulunan laktoz şekeri, “laktaz” enziminin eksikliği nedeniyle sindirilemez. Bu kişiler süt, yoğurt veya peynir tükettiklerinde gaz, şişkinlik veya mide rahatsızlığı hissedebilir. Laktozsuz süt ürünleri bu bireyler için daha uygundur.
Gluten intoleransı da yaygın bir durumdur. Buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıllarda bulunan gluten proteini, bazı kişilerde sindirim rahatsızlığına yol açar. Gluten duyarlılığı olan bireylerde karın ağrısı, ishal veya kronik yorgunluk gibi belirtiler görülebilir. Bu durumda glutensiz diyet tercih edilmesi önerilir.
Yumurta intoleransı, özellikle yumurta akındaki proteinlere karşı gelişen sindirim hassasiyetidir. Bazı kişiler yumurta içeren ürünler tükettikten sonra mide bulantısı, ciltte kızarıklık veya baş ağrısı yaşayabilir. Bu durum genellikle çocukluk çağında belirir ancak yetişkinlikte de devam edebilir.
Soya intoleransı, bitkisel protein içeren birçok işlenmiş gıdada görülebilir. Soya sütü, tofu, miso ve soslar intolerans yaşayan kişilerde şişkinlik ve karın ağrısına neden olabilir. Günümüzde vegan beslenmede sık kullanıldığı için dikkatli olunmalıdır.
Deniz ürünleri de bazı bireylerde intolerans yapabilir. Balık, karides, midye veya istiridye gibi ürünler sindirim zorluğuna neden olabilir. Bu durum alerjiyle karıştırılsa da, intolerans vakalarında belirtiler genellikle birkaç saat sonra ortaya çıkar ve daha hafif seyreder.
Bazı meyve ve sebzeler de doğal şeker (fruktoz) veya bileşenleri nedeniyle intolerans oluşturabilir. Özellikle elma, armut, karpuz, soğan, sarımsak ve baklagiller gaz ve sindirim problemi yaratabilir. Fruktoz intoleransı olan bireylerin bu gıdalardan uzak durması gerekir.
Gıda intoleransının bir diğer nedeni de katkı maddeleri olabilir. Özellikle monosodyum glutamat (MSG), sülfitler, renklendiriciler ve koruyucular sindirim sisteminde reaksiyonlara neden olabilir. İşlenmiş veya paketli gıdalar bu nedenle en sık şüphe edilen gruptur.
Kafein intoleransı, kahve, çay, enerji içecekleri veya çikolata tüketimi sonrası kalp çarpıntısı, uykusuzluk veya anksiyete şeklinde ortaya çıkabilir. Kafeine duyarlılığı olan bireylerde karaciğerin metabolizma hızı düşük olduğu için bu semptomlar daha belirgindir.
Her bireyin gıda intoleransı farklıdır. Bu nedenle tek bir gıdayı suçlamak yerine, gıda intoleransı testi ile hangi besinlerin rahatsızlık oluşturduğunu tespit etmek gerekir. Test sonucuna göre kişiye özel eliminasyon diyeti uygulanarak semptomlar büyük ölçüde kontrol altına alınabilir.
Uzun vadede, doğru teşhis ve beslenme düzeni, sindirim sisteminin yükünü hafifletir, yaşam kalitesini artırır ve gereksiz kısıtlamaların önüne geçer. Mavi Laboratuvarlar Grubu uzmanları tarafından yapılan kapsamlı değerlendirmeler, gıda intoleransının doğru şekilde yönetilmesini sağlar.
Sağlığınızda en küçük bir şüpheyi bile ertelemeyin. Uzman doktorlarımız ve deneyimli hasta danışmanlarımızla, size en doğru testi en hızlı şekilde sunmak için buradayız. Şimdi hemen online randevu alabilir ya da bize 0850 360 06 05 üzerinden ulaşarak danışmanlarımızla görüşebilirsiniz.
