Sperm Testi Normal Değerleri
Sperm testi normal değerleri, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kriterlerine göre sperm sayısının mililitrede en az 15 milyon, toplam hareketliliğin %40’ın üzerinde ve morfolojinin %4’ten fazla olması gerektiğini gösterir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO 2021) güncel kriterlerine göre, ejakülat hacmi en az 1,5 ml, pH değeri 7,2 ile 8,0 arasında olmalıdır. Sperm konsantrasyonu mililitrede en az 15 milyon, toplam sperm sayısı 39 milyonun üzerinde olmalıdır. Toplam hareketlilik oranı %40’tan, ileri hareketlilik oranı %32’den yüksek olmalı ve normal morfoloji oranı Kruger kriterlerine göre en az %4 olmalıdır. Bu değerler sperm üretimi, olgunlaşması ve dölleme yeteneği hakkında en güvenilir bilgileri verir ve erkek kısırlık değerlendirilmesinde sperm testi ilk test olarak kabul edilir.
Sperm Testi Normal Değerleri Nelerdir?
Sperm testi normal değerleri, sperm sayısı, hareketliliği, morfolojisi, hacmi ve pH gibi parametrelerle değerlendirilir. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO 2021) belirlediği referans aralıkları, spermiyogram sonuçlarının yorumlanmasında standart kabul edilir.
WHO 2021 Spermiyogram Normal Değerleri;
| Parametre | Normal Değer |
|---|---|
| Ejakülat Hacmi (Volüm) | ≥ 1,5 ml |
| pH | 7,2 – 8,0 |
| Sperm Konsantrasyonu | ≥ 15 milyon/ml |
| Toplam Sperm Sayısı | ≥ 39 milyon |
| Toplam Hareketlilik | ≥ %40 |
| İleri Hareketlilik (PR) | ≥ %32 |
| Morfoloji (Kruger) | ≥ %4 |
Sperm Sayısı Normal Değeri Kaçtır?
Normal sperm sayısı, Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO 2021) güncel kriterlerine göre mililitrede en az 15 milyon, ejakülat başına ise toplamda 39 milyon ve üzeri olmalıdır.
Bu değerler, bir erkeğin üreme potansiyelinin değerlendirilmesinde en temel göstergelerden biridir. Sperm sayısının düşük olması (oligozoospermi) yumurtanın döllenme ihtimalini azaltabilir ve bazı durumlarda doğal yolla çocuk sahibi olmayı zorlaştırabilir. Sperm sayısının normalden düşük olduğu durumlarda en az iki hafta arayla test tekrarı önerilir; çünkü ateşli hastalık, yoğun stres veya geçici hormonal değişiklikler sayıyı etkileyebilir. Tekrarlayan düşük değerler görüldüğünde doktorunuz tarafından detaylı değerlendirme yapılmalı, hormon testleri ve gerekirse ultrason gibi ek tetkikler planlanmalıdır.
Sperm Hareketliliği Normal Değeri Kaçtır?
Sperm hareketliliği normal değeri, Dünya Sağlık Örgütü (WHO 2021) kriterlerine göre toplamda en az %40, ileri hareketli (progresif) sperm oranında ise en az %32 olmalıdır. Sperm hareketliliği, spermin yumurtaya ulaşarak döllenmeyi gerçekleştirme kapasitesini gösteren en kritik parametrelerden biridir.
Düşük hareketlilik (astenozoospermi) durumunda spermlerin yumurtaya ulaşma ihtimali azalır ve doğal yolla gebelik şansı düşebilir. Geçici nedenler ateşli hastalık, yoğun stres, aşırı alkol, sigara kullanımı hareketliliği etkileyebileceği için en az 2–3 hafta sonra test tekrarı önerilir. Tekrarlayan düşük hareketlilik saptanırsa üroloji uzmanı değerlendirmesi ve gerekirse ileri testler olarak spermlerin canlılık testi, oksidatif stres analizi yapılmalıdır.
Sperm Morfolojisi Normal Değeri Kaçtır?
Sperm morfolojisi normal değeri, Kruger kriterlerine göre en az %4 ve üzeri normal şekilli sperm bulunmasıdır.
Morfoloji, spermin baş, boyun ve kuyruk yapısının normal olup olmadığını gösterir ve döllenme yeteneği için kritik öneme sahiptir. Normal şekilli sperm oranı %4’ün altına düştüğünde bu durum teratozoospermi olarak adlandırılır. Tek başına morfoloji düşüklüğü her zaman kısırlık anlamına gelmez, ancak sperm sayısı ve hareketliliği ile birlikte değerlendirilmesi gerekir. Morfoloji sonucu düşük çıkan kişilerde antioksidan destekleri, yaşam tarzı değişiklikleri ve gerekiyorsa yardımcı üreme teknikleri (IUI, IVF, ICSI) ile gebelik şansı artırılabilir.
Sperm Testi pH Değeri Kaç Olmalı?
Sperm testi pH değeri, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kriterlerine göre 7,2 ile 8,0 arasında olmalıdır. Bu aralık, spermin asit-baz dengesinin döllenme için uygun olduğunu gösterir. pH değerinin 7,2’nin altında olması (asidik ortam) genellikle meni kanallarında tıkanıklık veya prostat bezi sorunlarına işaret ederken, 8,0’ın üzerinde olması (alkalik ortam) genital enfeksiyon veya iltihabi durumları düşündürebilir. pH değeri tek başına değerlendirilmez. Hacim, sayı ve lökosit varlığı gibi diğer parametrelerle birlikte değerlendirilir.
Sperm Hacmi (Volüm) Normal Değeri Kaçtır?
Sperm hacmi normal değeri, Dünya Sağlık Örgütü (WHO 2021) kriterlerine göre en az 1,5 ml olmalıdır. Ejakülat hacminin 1,5 ml’nin altında olması hipospermi olarak adlandırılır ve bu durum meni kanallarında tıkanıklık, seminal vezikül sorunları veya testosteron düşüklüğü gibi nedenlere bağlı olabilir. Hacmin yetersiz olması, spermin taşınmasını ve yumurtaya ulaşmasını zorlaştırarak doğal yolla gebelik ihtimalini azaltabilir.
Sperm Testi Sonuçları Düşükse Ne Yapmalı?
Sperm testi sonuçlarının normal değerlerin altında çıkması, tek başına kesin kısırlık tanısı koydurmaz. İlk adım olarak sonuçların doğruluğundan emin olmak için en az iki hafta arayla test tekrarı yapılmalıdır. Tekrarlayan düşük değerlerde bir üroloji veya androloji uzmanına başvurulmalı ve detaylı değerlendirme için hormon testleri (FSH, LH, testosteron), skrotal ultrason ve gerekirse genetik testler yapılmalıdır.
