HLA DQ2 DQ8 Testi Nedir?

HLA DQ2 DQ8 testi, bireyin genetik yapısında çölyak hastalığına yatkınlık oluşturan HLA-DQ2 ve HLA-DQ8 genlerinin varlığını tespit eden bir genetik analiz testidir. Bu test, çölyak hastalığının kesin tanısını koymaz ancak genetik yatkınlık olup olmadığını belirlemede önemli bir ön tarama aracıdır.

HLA (Human Leukocyte Antigen) sistemi, bağışıklık sisteminin vücuda ait dokular ile yabancı maddeleri ayırt etmesini sağlayan gen grubudur. Bu sistemde yer alan HLA-DQ2 ve HLA-DQ8 genleri, çölyak hastalığı gelişimiyle yakından ilişkilidir. HLA DQ2 DQ8 testi, kanda bulunan DNA örneği üzerinden genetik analiz yapılarak uygulanır. Test sonucu pozitif çıkan kişilerde çölyak gelişme riski artar; ancak negatif sonuç, hastalığın kesin olarak dışlandığı anlamına da gelmez. Bu nedenle test, çölyak şüphesi olan bireylerde diğer tanı testleriyle birlikte değerlendirilir.

HLA DQ2 ve DQ8 Ne Anlama Gelir?

HLA DQ2 ve DQ8, bağışıklık sisteminde yer alan insan lökosit antijenleri (HLA) arasında bulunan ve çölyak hastalığına genetik yatkınlıkla ilişkilendirilen iki özel gen grubudur. Bu genler, gluten karşısında anormal bağışıklık tepkisi oluşumuna zemin hazırlayabilir.

HLA DQ2 ve HLA DQ8 genleri, kromozom 6 üzerindeki HLA sınıf II bölgesinde bulunur ve bağırsak mukozasının bağışıklık tepkilerini düzenleyen proteinleri kodlar. Bu genlere sahip bireylerde gluten alımı, ince bağırsak dokusuna zarar veren otoimmün bir süreç başlatabilir. Tüm çölyak hastalarının yaklaşık %95’inde HLA-DQ2, geri kalanında ise HLA-DQ8 genleri saptanır. Ancak bu genlerin varlığı tek başına hastalığın göstergesi değildir; yalnızca genetik yatkınlık anlamına gelir. Yani kişi genleri taşısa bile, çölyak hastalığı mutlaka gelişmeyebilir.

HLA DQ2 DQ8 Testi Ne Zaman Yapılır?

HLA DQ2 DQ8 testi, genellikle çölyak hastalığı şüphesi bulunan ancak serolojik veya biyopsi sonuçları net olmayan durumlarda, genetik yatkınlığı belirlemek amacıyla yapılır. Ayrıca, çölyak hastalığı riski taşıyan aile bireylerinde de uygulanabilir.

Bu test, özellikle çölyak hastalığı belirtileri gösteren fakat çölyak paneli içerisinde bulunan anti-transglutaminaz (Anti-tTG) veya endomisyum antikoru (EMA) testleri negatif çıkan bireylerde tercih edilir. Ayrıca çölyak tanısı konmuş bir kişinin birinci derece akrabalarında (anne, baba, kardeş, çocuk) genetik yatkınlık olup olmadığını değerlendirmek için de kullanılır. Bebeklerde veya çocuklarda da uygulanabilir, çünkü genetik yapıyı ölçtüğü için yaş, diyet veya dış etkenlerden etkilenmez. Dolayısıyla HLA DQ2 DQ8 testi, tanısal belirsizlikleri gidermek ve risk grubundaki bireyleri belirlemek açısından kritik bir testtir.

HLA DQ2 DQ8 Testi Nasıl Yapılır?

HLA DQ2 DQ8 testi, koldan alınan az miktarda kan örneğinden DNA izolasyonu yapılarak gerçekleştirilen genetik bir analizdir. Test, kişinin genetik materyalinde çölyak hastalığıyla ilişkili HLA-DQ2 ve HLA-DQ8 genlerinin varlığını araştırır.

Test için alınan kan örneğinden DNA elde edilir ve moleküler genetik yöntemler (örneğin PCR analizi) kullanılarak HLA genleri incelenir. İşlem tamamen ağrısız ve güvenlidir. HLA DQ2 DQ8 testi, açlık veya tokluk gerektirmez; bu nedenle günün herhangi bir saatinde yapılabilir. Test sonucunda bireyin HLA-DQ2, HLA-DQ8 veya her ikisine birden sahip olup olmadığı belirlenir. Sonuçlar, genetik uzmanı veya laboratuvar hekimi tarafından değerlendirilir ve klinik bulgularla birlikte yorumlanır.

HLA DQ2 DQ8 Pozitif Ne Demek?

HLA DQ2 DQ8 pozitif çıkması, kişinin genetik yapısında çölyak hastalığına yatkınlık oluşturan HLA-DQ2 ve/veya HLA-DQ8 genlerinin bulunduğu anlamına gelir. Bu durum, kişinin çölyak geliştirme riskinin arttığını gösterir ancak tek başına hastalık tanısı koydurmaz.

HLA DQ2 veya DQ8 pozitifliği, bağışıklık sisteminin glutene karşı anormal tepki verebileceğini gösterir. Ancak bu genlerin pozitif olması, mutlaka çölyak hastalığı gelişeceği anlamına gelmez. Toplumda yaklaşık %30–40 oranında birey bu genleri taşır, ancak yalnızca küçük bir kısmında çölyak hastalığı ortaya çıkar. Dolayısıyla HLA pozitifliği, tanı koydurmaktan ziyade genetik yatkınlık belirleyicisi olarak değerlendirilir. Pozitif sonuç, özellikle çölyak şüphesi olan kişilerde ileri testlerin (anti-tTG, EMA, biyopsi) yapılması gerektiğini gösterir.

HLA DQ2 DQ8 Negatif Ne Demek?

HLA DQ2 DQ8 negatif sonucu, kişinin genetik yapısında çölyak hastalığıyla ilişkili HLA-DQ2 veya HLA-DQ8 genlerinin bulunmadığını ifade eder. Bu durum, bireyin çölyak hastalığı geliştirme olasılığının son derece düşük olduğunu gösterir.

HLA DQ2 DQ8 testinde negatif sonuç, genetik yatkınlığın olmadığını ortaya koyar. Çölyak hastalarının neredeyse tamamında bu genlerden en az biri bulunduğu için, negatif sonuç çölyak olasılığını büyük oranda dışlar. Bu nedenle negatiflik, çölyak hastalığını neredeyse kesin olarak ekarte eden en güvenilir genetik göstergelerden biridir. Ancak nadir vakalarda, hastalık farklı genetik mekanizmalarla da gelişebileceğinden sonuçlar mutlaka klinik tabloyla birlikte değerlendirilmelidir. Bu test, özellikle tanı konulamayan olgularda dışlama testi olarak büyük önem taşır.

HLA DQ2 DQ8 Testi Çölyak Hastalığıyla Nasıl İlişkilidir?

HLA DQ2 DQ8 testi, çölyak hastalığıyla doğrudan ilişkili genetik yatkınlığı belirlemek için kullanılan en önemli laboratuvar testlerinden biridir. Çünkü çölyak hastalarının neredeyse tamamında HLA-DQ2 veya HLA-DQ8 genlerinden biri bulunur.

Çölyak hastalığı, gluten adı verilen bitkisel proteine karşı gelişen otoimmün bir bağırsak hastalığıdır. Bu hastalıkta bağışıklık sistemi glutenle temas ettiğinde bağırsak dokusuna zarar verir. Bu sürecin başlamasında genetik faktörler, özellikle HLA-DQ2 ve HLA-DQ8 genleri, belirleyici rol oynar. Bu genlere sahip bireylerde gluten tüketimi bağışıklık sistemini tetikleyerek çölyak gelişimine yol açabilir. Bu nedenle HLA DQ2 DQ8 testi, çölyak tanı sürecinde genetik yatkınlık tespiti amacıyla kullanılır; ancak tek başına tanı koydurmaz.

HLA DQ2 DQ8 Taşıyıcılığı Ne Anlama Gelir?

HLA DQ2 DQ8 taşıyıcılığı, kişinin genetik yapısında çölyak hastalığına yatkınlıkla ilişkili HLA-DQ2 ve/veya HLA-DQ8 genlerini taşıdığı anlamına gelir. Bu taşıyıcılık, hastalık gelişme riskinin arttığını gösterir ancak çölyak olunduğu anlamına gelmez.

HLA DQ2 veya DQ8 taşıyıcısı olmak, bağışıklık sisteminin gluten karşısında otoimmün tepki geliştirebileceği bir genetik eğilimi gösterir. Taşıyıcı bireylerde çölyak hastalığı ortaya çıkmayabilir; ancak bu kişiler risk grubunda kabul edilir. Özellikle birinci derece akrabasında çölyak tanısı bulunan, tekrarlayan sindirim sorunları yaşayan veya çölyakla ilişkili otoimmün hastalıkları (örneğin tip 1 diyabet, Hashimoto tiroiditi) bulunan bireylerde taşıyıcılığın saptanması klinik açıdan önemlidir. Bu sonuç, hastalık gelişimini önlemek için düzenli takip ve uygun beslenme stratejilerinin planlanmasına yardımcı olur.

HLA DQ2 DQ8 Testi Kimlere Yapılır?

HLA DQ2 DQ8 testi, özellikle çölyak hastalığı şüphesi bulunan, tanı testleriyle net sonuç alınamayan veya aile öyküsü olan bireylere yapılır. Ayrıca çölyakla ilişkili otoimmün hastalıklara sahip kişilerde de genetik yatkınlık araştırması amacıyla uygulanabilir.

Bu test, çölyak hastalığı belirtileri (ishal, kilo kaybı, karın ağrısı, demir eksikliği anemisi, şişkinlik vb.) olan ancak antikor testleri negatif çıkan bireylerde önerilir. Aynı zamanda birinci derece akrabasında çölyak tanısı konmuş kişilerde, genetik risk taraması için yapılır. Tip 1 diyabet, otoimmün tiroid hastalığı veya dermatit herpetiformis gibi otoimmün hastalıkları bulunan bireylerde de HLA DQ2 DQ8 testi önemli bir tarama aracıdır. Çocuklar ve bebeklerde de güvenle uygulanabilir çünkü genetik yapı yaşam boyunca değişmez.

HLA DQ2 DQ8 Test Sonuçları Nasıl Yorumlanır?

HLA DQ2 DQ8 test sonuçları, kişinin genetik yapısında çölyak hastalığıyla ilişkili HLA-DQ2 ve/veya HLA-DQ8 genlerinin bulunup bulunmadığını gösterir. Pozitif sonuç genetik yatkınlığı, negatif sonuç ise çölyak olasılığının düşük olduğunu belirtir.

Test sonucunda “pozitif” ifadesi yer alıyorsa, bireyde bu genlerden en az biri tespit edilmiştir ve çölyak gelişme riski artmıştır. “Negatif” sonuç, HLA-DQ2 veya HLA-DQ8 genlerinin bulunmadığı anlamına gelir ve çölyak hastalığı büyük olasılıkla dışlanır. Ancak testin tek başına tanı koydurmadığı unutulmamalıdır. Bu nedenle sonuçlar; klinik bulgular, çölyak antikor testleri (Anti-tTG, EMA) ve biyopsi sonuçları ile birlikte değerlendirilmelidir. Uzman doktor, testin kapsamına göre genetik yatkınlık oranını yorumlayarak hastanın takip planını belirler.

HLA DQ2 DQ8 Testi Tanı Koydurur mu?

HLA DQ2 DQ8 testi, çölyak hastalığına kesin tanı koydurmaz, ancak hastalığın genetik yatkınlığını belirlemede büyük önem taşır. Testin amacı, çölyak olasılığını desteklemek veya dışlamaktır, tanı koymak değildir.

Bu test, çölyak tanısında kullanılan serolojik testler (Anti-tTG, EMA) ve ince bağırsak biyopsisi gibi yöntemleri tamamlayıcı niteliktedir. HLA DQ2 veya DQ8 genlerinin varlığı, kişinin çölyak geliştirme riskinin yüksek olduğunu gösterir; ancak bu genleri taşıyan herkes çölyak olmaz. Öte yandan testin negatif çıkması, çölyak hastalığının büyük olasılıkla olmadığını ortaya koyar. Bu nedenle HLA DQ2 DQ8 testi, tanı koydurmaktan ziyade tanı dışlamada kullanılan en güvenilir genetik araçlardan biridir. Klinik tablo ve laboratuvar sonuçları birlikte değerlendirilerek kesin tanı konur.

HLA DQ2 DQ8 Testinin Güvenilirliği Nedir?

HLA DQ2 DQ8 testi, yüksek genetik doğruluk oranına sahip son derece güvenilir bir laboratuvar testidir. Çünkü kişinin DNA yapısında doğrudan genetik dizilim incelendiği için sonuçlar yaşam boyu değişmez ve tekrarlanabilir niteliktedir.

Bu testin güvenilirliği, moleküler genetik analiz yöntemlerinin (örneğin PCR veya DNA sekanslama) kullanılmasıyla sağlanır. Analiz, genetik materyali doğrudan incelediği için hem çevresel etkenlerden hem de diyet değişikliklerinden etkilenmez. Bu sayede yanlış pozitif veya negatif sonuç olasılığı oldukça düşüktür. Test, çölyakla ilişkili genlerin varlığını saptamada %99’un üzerinde duyarlılığa ve özgüllüğe sahiptir. Ancak klinik tanı koymak için diğer testlerle birlikte değerlendirilmesi gerekir. HLA DQ2 DQ8 testinin güvenilirliği, laboratuvarın teknik altyapısı ve uzman kadrosuyla da yakından ilişkilidir.

Çölyak Hastalığında Hangi Diğer Testler Yapılır?

Çölyak hastalığında, HLA DQ2 DQ8 testine ek olarak kan testleri, antikor testleri ve ince bağırsak biyopsisi gibi farklı tanı yöntemleri uygulanır. Bu testler, hastalığın hem bağışıklık tepkisini hem de bağırsak hasarını değerlendirmek için kullanılır.

En yaygın kullanılan çölyak testleri arasında Anti-doku transglutaminaz antikoru (Anti-tTG IgA) ve Endomisyum antikoru (EMA IgA) yer alır. Bu testler, bağışıklık sisteminin glutene karşı geliştirdiği antikorları ölçer. Ayrıca Deamidated gliadin peptid antikoru (DGP) testi de özellikle çocuklarda erken tanıda yararlıdır. Kan testleri pozitif çıkan bireylerde tanının kesinleşmesi için ince bağırsak biyopsisi yapılır. Biyopsi, villus yapısında hasar olup olmadığını gösterir. Tüm bu testlerin birlikte değerlendirilmesi, çölyak tanısında en yüksek doğruluk oranını sağlar.

HLA DQ2 DQ8 Testi Fiyatı Nedir?

HLA DQ2 DQ8 testi fiyatı, laboratuvar ve hastanelerde ortalama 6000 TL – 8500 TL arasındadır. Testin yapıldığı laboratuvarın teknik altyapısına, kullanılan genetik analiz yöntemine ve kullanılan kitin kalitesine göre fiyat değişiklik gösterebilir. Genellikle fiyat aralığı, diğer rutin kan testlerine kıyasla daha yüksektir çünkü ileri genetik analiz gerektirir.

Bu test, DNA izolasyonu ve moleküler genetik inceleme içerdiği için fiyatlandırma, kullanılan teknolojiye (örneğin PCR veya dizi analizi) göre farklılık gösterebilir. Mavi Laboratuvarlar Grubu, HLA DQ2 DQ8 testini uzman doktor gözetiminde, yüksek doğruluk oranına sahip cihazlarla gerçekleştirmektedir. Güncel HLA DQ2 DQ8 testi fiyatı ve randevu bilgisi için Mavi Laboratuvarlar Grubu’nun şubeleriyle iletişime geçebilir veya çağrı hattımız üzerinden bize ulaşabilirsiniz.

HLA DQ2 DQ8 Testi Nerede Yapılır?

HLA DQ2 DQ8 testi, yalnızca genetik analiz altyapısına ve deneyimli uzman kadroya sahip laboratuvarlarda yapılabilir. Testin güvenilirliği, kullanılan teknoloji ve laboratuvarın kalite standartlarıyla doğrudan ilişkilidir.

Bu test, yüksek doğruluk oranı gerektiren genetik incelemeler arasında yer aldığı için mutlaka sağlık bakanlığından ruhsatlı laboratuvar ortamında gerçekleştirilmelidir. Mavi Laboratuvarlar Grubu, İstanbul’daki Çapa, Ataköy, Beykent ve Kozyatağı şubelerinde HLA DQ2 DQ8 testi yapılmaktadır. Tüm analizler, uzman laboratuvar doktorlarının gözetiminde, ileri moleküler genetik cihazlar kullanılarak yapılır. HLA DQ2 DQ8 testi  için randevu bilgisi için Mavi Laboratuvarlar Grubu’nun şubeleriyle iletişime geçebilir veya çağrı hattımız üzerinden bize ulaşabilirsiniz.

HLA DQ2 DQ8 Testi Sonucu Ne Zaman Çıkar?

HLA DQ2 DQ8 testi sonucu, laboratuvarın analiz yoğunluğuna ve kullanılan genetik yöntemlere bağlı olarak genellikle 5 ila 10 gün içinde çıkar. Bu süre, DNA izolasyonu ve moleküler analiz aşamalarının dikkatli şekilde yürütülmesi nedeniyle diğer rutin testlere göre biraz daha uzundur.

Test süreci, örnek alımı sonrası DNA izolasyonu, genetik çoğaltma (PCR) ve gen dizilimi analizini içerir. Bu işlemler yüksek hassasiyet gerektirdiği için her adım uzman gözetiminde gerçekleştirilir. Sonuçlar, genetik analiz tamamlandıktan sonra laboratuvar hekimi tarafından raporlanır ve hastaya yazılı veya dijital olarak iletilir. Mavi Laboratuvarlar Grubu’nda yapılan HLA DQ2 DQ8 testlerinin sonuçları, ortalama 5-10 iş günü içinde hazır olur. Raporun teslim süresi, test yapılan şubeden veya çağrı merkezinden öğrenilebilir.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

HLA DQ2 DQ8 testi çölyak hastalığını kesin olarak gösterir mi?

HLA DQ2 DQ8 testi, çölyak hastalığına genetik yatkınlığı gösterir ancak kesin tanı koydurmaz. Bu test, çölyak olasılığını destekler veya dışlar; tanı için antikor testleri ve ince bağırsak biyopsisi ile birlikte değerlendirilmelidir.

HLA DQ2 DQ8 pozitif çıkması ne anlama gelir?

Pozitif sonuç, kişinin çölyak hastalığına yatkınlık oluşturan HLA-DQ2 ve/veya HLA-DQ8 genlerini taşıdığını gösterir. Ancak bu durum hastalığın mutlaka gelişeceği anlamına gelmez; yalnızca genetik eğilimi ortaya koyar.

HLA DQ2 DQ8 negatif olan biri çölyak olabilir mi?

Negatif sonuç, çölyak hastalığı olasılığının son derece düşük olduğunu gösterir. Çünkü çölyak hastalarının neredeyse tamamında bu genlerden biri bulunur. Negatif sonuç, hastalığı büyük ölçüde dışlar.

HLA DQ2 DQ8 testi aç karnına mı yapılır?

Hayır. HLA DQ2 DQ8 testi genetik bir analiz olduğu için açlık veya tokluk gerektirmez. Günün herhangi bir saatinde, kan örneği alınarak uygulanabilir.

HLA DQ2 DQ8 testi çocuklarda yapılabilir mi?

Evet. Test, yalnızca genetik yapıyı incelediği için yaş, beslenme veya dış etkenlerden etkilenmez. Bebeklerde, çocuklarda ve yetişkinlerde güvenle uygulanabilir.

Çocuğumda HLA DQ2 DQ8 pozitifse ne yapmalıyım?

Bu durumda çocukta çölyak hastalığı gelişme riski vardır, ancak hastalık mutlaka ortaya çıkmayabilir. Pediatrik gastroenteroloji uzmanı tarafından düzenli takip önerilir. Gerekli görülürse antikor testleri yapılır.

Sağlığınızda en küçük bir şüpheyi bile ertelemeyin. Uzman doktorlarımız ve deneyimli hasta danışmanlarımızla, size en doğru testi en hızlı şekilde sunmak için buradayız. Şimdi hemen online randevu alabilir ya da bize 0850 360 06 05 üzerinden ulaşarak danışmanlarımızla görüşebilirsiniz.