Kadınlarda HPV Testi Nasıl Yapılır?

Kadınlarda HPV testi, rahim ağzından alınan hücre örneğinin laboratuvar ortamında incelenmesiyle veya özel numune alma aparatları kullanılarak yapılır. Her iki yöntemde de amaç, HPV virüsünün DNA’sını tespit ederek rahim ağzı kanseri riskini erken dönemde belirlemektir.

Klasik yöntemde, jinekolog tarafından spekulum yardımıyla rahim ağzı görüntülenir ve özel bir fırça ile servikal bölgeden hücre örneği alınır. Bu işlem ağrısızdır ve birkaç dakika sürer. Alınan örnek laboratuvarda yüksek riskli HPV tiplerinin DNA analizi için incelenir.

Alternatif olarak, kadınlar özel HPV numunesi alma kitleri ile vajinal örnek toplayabilir. Bu kitlerde, özel bir tek kullanımlık aparat yardımıyla örnek alınır ve laboratuvara gönderilir. Kendi kendine numune alma yöntemi, özellikle mahremiyet hassasiyeti taşıyan veya klinik erişimi kısıtlı kadınlar için büyük kolaylık sağlar.

Test öncesinde vajinal duş, krem veya ilaç kullanılmamalıdır. Sonuçlar genellikle 1–3 gün içinde çıkar ve uzman doktor tarafından değerlendirilir. Her iki yöntem de doğru uygulandığında yüksek güvenilirlik sunar.

HPV Testi Ne Zaman Yapılmalı?

HPV testi, kadınlarda 25 yaşından itibaren düzenli olarak yapılmalıdır. Ancak risk faktörleri taşıyan veya anormal Pap smear sonucu olan kadınlarda daha erken yaşlarda da uygulanabilir.

Genel olarak, 20’li yaşların sonundan itibaren cinsel olarak aktif kadınların, özellikle birden fazla partner öyküsü bulunanların HPV açısından taranması önerilir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Amerikan Kanser Derneği (ACS) gibi otoriteler, 30–65 yaş aralığındaki kadınların her 5 yılda bir HPV testi yaptırmasını önerir.

HPV testi, Pap smear testiyle birlikte (co-test) uygulandığında rahim ağzı kanseri riskini daha güvenilir şekilde belirler. 30 yaş altı kadınlarda HPV enfeksiyonu genellikle geçici olduğundan, test bu yaş grubunda yalnızca özel durumlarda istenir.

Ayrıca testin zamanlamasında adet dönemi önemlidir. En doğru sonuç için test, adet bitiminden sonraki birkaç gün içinde yapılmalıdır. Cinsel ilişki, vajinal duş veya krem kullanımı gibi faktörler testten 48 saat önce bırakılmalıdır.

Hamile kadınlarda ise test, gebeliğin seyrini etkilemez ve doktor uygun gördüğünde güvenle yapılabilir. Özellikle geçmişte anormal smear sonucu olan veya yüksek riskli HPV tipleriyle enfekte olduğu bilinen kadınlarda testin tekrarlanması gerekir.

Pap Smear ile HPV Testi Arasındaki Fark

Pap smear testi, rahim ağzındaki hücresel değişiklikleri saptarken; HPV testi doğrudan HPV virüsünün DNA’sını tespit eder. Yani Pap smear sonuç odaklı, HPV testi ise neden odaklı bir taramadır.

Pap smear, mikroskop altında hücre morfolojisinin incelenmesine dayanır. Hücrelerdeki anormal, prekanseröz veya kanser öncüsü değişiklikler bu yöntemle belirlenir. HPV testi ise, bu değişikliklere yol açabilecek yüksek riskli HPV tiplerini (özellikle tip 16 ve 18) DNA düzeyinde tespit eder.

Pap smear testi, tek başına kullanıldığında bazı erken enfeksiyonları gözden kaçırabilir. Bu nedenle günümüzde HPV testi en güvenilir yöntem olarak kabul edilir. Co-test uygulaması, rahim ağzı kanseri riskinin neredeyse %100’e yakın doğrulukla belirlenmesini sağlar.

HPV testi, Pap smear’a göre daha yüksek duyarlılığa (sensitivity) sahiptir ve virüs enfeksiyonu başlamış ancak hücresel değişiklik oluşmamış vakaları bile saptayabilir. Ancak ideal yaklaşım, doktorun hastanın yaşına, risk grubuna ve önceki test sonuçlarına göre iki testi birlikte değerlendirmesidir.

HPV Testi Sonucu Pozitifse Ne Olur?

HPV testi sonucu pozitifse, bu durum vücutta HPV virüsünün varlığını gösterir; ancak bu her zaman kanser anlamına gelmez. Pozitif sonuç, virüsün tespit edildiğini ve doktorun ek değerlendirme yapması gerektiğini belirtir.

Pozitif bir HPV testi sonrası ilk adım, pozitif çıkan HPV tipinin belirlenmesidir. Eğer testte yüksek riskli tipler (örneğin HPV 16 veya 18) tespit edildiyse, doktor genellikle kolposkopi adı verilen detaylı rahim ağzı muayenesini önerir. Bu inceleme sırasında rahim ağzı yakından değerlendirilir ve gerekirse biyopsi alınır.

Düşük riskli HPV tipleri genellikle genital siğil (kondilom) oluşumuyla ilişkilidir ve kansere dönüşme eğilimleri yoktur. Bu tip enfeksiyonlar çoğu zaman bağışıklık sistemi tarafından 1–2 yıl içinde tamamen temizlenir.

HPV testi pozitif çıkan kadınlarda, düzenli kontrollerin aksatılmaması çok önemlidir. Doktorun önerdiği periyotlarda Pap smear veya tekrar HPV testi yapılmalıdır. Ayrıca, bağışıklığı güçlü tutmak, sigaradan uzak durmak ve sağlıklı cinsel yaşam alışkanlıkları edinmek iyileşme sürecine katkı sağlar.

Pozitif sonuç moral bozukluğu yaratmamalıdır; günümüzde HPV’ye bağlı rahim ağzı kanseri erken tanı sayesinde %100’e yakın önlenebilir bir hastalıktır.

Hamilelikte HPV Testi Yapılır mı?

Hamilelikte HPV testi yapılabilir ve genellikle güvenlidir. Test, anne ve bebek sağlığını etkilemez; yalnızca rahim ağzından alınan hücre örneğinin incelenmesiyle gerçekleştirilir.

Hamilelik sırasında HPV testi, rutin tarama kapsamında veya anormal Pap smear sonucu varsa uygulanır. Test, spekulum yardımıyla rahim ağzından örnek alınarak yapılır ve işlemin gebelik üzerinde olumsuz etkisi yoktur. Ancak, testin uygulanacağı hafta genellikle doktor tarafından belirlenir; çoğu zaman ilk trimester (ilk 3 ay) sonrası tercih edilir.

HPV enfeksiyonu gebelikte sıklıkla pasif seyirli olur ve doğuma kadar ciddi bir tabloya yol açmaz. Ancak bazı vakalarda, genital siğiller (kondilomlar) büyüyebilir veya yayılabilir. Bu durumda tedavi, gebeliğin evresine uygun şekilde planlanır.

Doğum şekline karar verirken HPV varlığı tek başına belirleyici değildir. Yalnızca doğum kanalında büyük siğiller bulunuyorsa sezaryen tercih edilebilir. Test sonucu pozitif olan gebeler, doğumdan sonra da rahim ağzı kanseri taramalarına düzenli şekilde devam etmelidir.

HPV testi, gebelikte erken tanı sağlayarak hem annenin hem de bebeğin uzun vadeli sağlığını korumaya yardımcı olur.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

HPV testi kadınlarda nasıl yapılır?

HPV testi kadınlarda, rahim ağzından alınan hücre örneğinin laboratuvar ortamında incelenmesiyle veya kendi kendine numune alma kitleriyle yapılır. Her iki yöntemde de amaç, HPV virüsünün DNA’sını tespit ederek rahim ağzı kanseri riskini erken dönemde belirlemektir.

Kadınlarda HPV testi ne zaman yapılmalı?

Kadınlarda HPV testi, 30 yaşından itibaren 5 yılda bir yapılmalıdır. Ancak anormal Pap smear sonucu, cinsel risk faktörleri veya bağışıklık zayıflığı varsa test daha erken yaşlarda da uygulanabilir. En uygun zaman adet bitiminden sonraki birkaç gündür.

HPV testi pozitif çıkarsa ne yapılmalı?

HPV testi pozitif çıkarsa, virüs vücutta tespit edilmiş demektir. Bu durumda panik yapılmamalı, test sonucu doktor tarafından değerlendirilmelidir. Gerekirse kolposkopi veya biyopsi yapılır. Çoğu HPV enfeksiyonu bağışıklık sistemi tarafından 1–2 yıl içinde temizlenir.

Hamilelikte HPV testi yapılır mı?

Hamilelikte HPV testi güvenle yapılabilir ve bebeğe zarar vermez. Test, yalnızca rahim ağzından alınan örnekle gerçekleştirilir. Gebelikte anormal Pap smear sonucu varsa HPV testi önerilir. Genellikle ilk trimester sonrasında yapılır ve doğum şekline etkisi minimaldir.

HPV testi sonucu ne zaman çıkar?

HPV testi sonucu, örnek alındıktan sonra genellikle 1–3 iş günü içinde çıkar. Laboratuvar sonuçları, yüksek riskli HPV tiplerinin DNA’sını analiz eder. Sonuç doktor tarafından değerlendirilir ve gerekirse ek testler planlanır.

Sağlığınızda en küçük bir şüpheyi bile ertelemeyin. Uzman doktorlarımız ve deneyimli hasta danışmanlarımızla, size en doğru testi en hızlı şekilde sunmak için buradayız. Şimdi hemen online randevu alabilir ya da bize 0850 360 06 05 üzerinden ulaşarak danışmanlarımızla görüşebilirsiniz.