Çocuklarda Alerji Testi


Çocuklarda alerji testi deri prick testi, kan testi (spesifik IgE) ve gerekirse yama testi ile çocuğun hangi alerjenlere duyarlı olduğunu tespit eden tanı yöntemidir.

Çocuklarda alerji testi, tekrarlayan burun akıntısı, hapşırık, cilt döküntüsü, hırıltılı solunum, öksürük veya gıda tüketimi sonrası gelişen reaksiyonları olduğunda uygulanır. Prick testte çocuğun koluna veya sırtına çok küçük miktarlarda alerjen damlatılır ve deriye hafifçe batırılır. 15–20 dakika içinde oluşan kızarıklık veya kabarıklık pozitiflik olarak değerlendirilir. Kan testi ise koldan alınan kan örneği ile laboratuvarda alerjenlere karşı antikor düzeylerinin (IgE) ölçülmesiyle yapılır.

Bu testler sayesinde hangi alerjenin soruna yol açtığı belirlenir, tedavi ve korunma planı kişiselleştirilir. Çocuklarda alerji testi uzman hekim gözetiminde yapılmalı ve sonuçlar mutlaka klinik öykü ile birlikte değerlendirilmelidir.

Çocuklarda Alerji Belirtileri Nelerdir?

Çocuklarda alerji belirtileri en sık burun akıntısı, hapşırma, gözlerde kaşıntı, öksürük, cilt döküntüsü ve hırıltılı solunum şeklinde görülür.

Alerjik reaksiyonlar genellikle polen, ev tozu akarları, hayvan tüyü, küf mantarları veya gıda gibi tetikleyicilerle temas sonrası ortaya çıkar. Solunum yolu alerjilerinde burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, sürekli hapşırma ve göz sulanması ön plandadır. Ciltte egzama benzeri kızarıklık, kuruluk ve kaşıntı gelişebilir. Bazı çocuklarda gıda alerjileri kusma, ishal, karın ağrısı veya kakada kan ile kendini gösterebilir.

Alerji belirtileri mevsimsel olabileceği gibi yıl boyu da sürebilir. Özellikle tekrarlayan ve tedaviye rağmen geçmeyen şikâyetler varsa çocuk alerji uzmanına başvurulmalı ve alerji testi ile neden araştırılmalıdır.

Çocuklarda Gıda Alerjisi Belirtileri

Çocuklarda gıda alerjileri belirtilerinde genellikle ciltte kızarıklık, kurdeşen, dudakta şişlik, karın ağrısı, kusma, ishal ve kakada kan görülebilir. Bazı bebeklerde sürekli gaz sancısı ve huzursuzluk da gıda alerjisinin ilk işareti olabilir. Şiddetli reaksiyonlarda anafilaksi riski vardır ve bu durumda acil müdahale gerekir.

Çocuklarda Solunum Yolu Alerjisi Belirtileri

Çocuklarda solunum yolu alerjileri belirtilerinde tekrarlayan hapşırma, burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, gözlerde kaşıntı ve sulanma, öksürük, hırıltı ve gece uykuda zorlanma gibi şikâyetler öne çıkar. Bu belirtiler genellikle polen mevsiminde artar veya ev tozu, küf gibi tetikleyicilerle temas sonrası belirginleşir.

Alerji belirtileri mevsimsel olabileceği gibi yıl boyu da sürebilir. Tekrarlayan ve tedaviye rağmen geçmeyen şikâyetler varsa alerji testi ile neden araştırılmalıdır.

Bebeklerde Alerji Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerde alerji belirtileri en sık ciltte döküntü, yanaklarda kızarıklık, gaz sancısı, kusma, ishal, mukuslu veya kanlı dışkı ve huzursuzluk şeklinde kendini gösterir. Bağışıklık sisteminin belirli bir maddeye aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkar.

Bu belirtiler bazen hafif seyrederken bazen şiddetli olup bebeğin beslenmesini, uykusunu ve gelişimini olumsuz etkileyebilir. Özellikle ailede alerji, astım veya egzama öyküsü varsa bu belirtiler daha dikkatle takip edilmelidir. Alerjik bebekler çoğu zaman huzursuz, uykusuz ve ağlamaya eğilimli olabilir. Sürekli karın ağrısı nedeniyle bacaklarını karnına çekme, gece uyanmaları ve emme isteksizliği görülebilir. Bu durum hem bebeğin hem de ailenin yaşam kalitesini düşürür.

Erken dönemde bu belirtilerin fark edilmesi çok önemlidir çünkü zamanında tanı ve uygun diyet düzenlemesi ileride gelişebilecek astım, alerjik rinit ve diğer alerjik hastalıkların önlenmesine yardımcı olabilir.

Bebeklerde Gıda Alerjisi Belirtileri

Bebeklerde gıda alerjisi belirtileri arasında yanaklarda ve vücutta kaşıntılı döküntüler, ağız çevresinde kızarma, kurdeşen, dudak veya göz kapaklarında şişlik sayılabilir. Bebeklerde görülen gıda alerjileri arasında en sık süt proteini, yumurta, buğday, soya ve fıstık alerjileri yer alır.

Sindirim sistemi belirtileri daha da önemlidir: sık kusma, aşırı gaz, karın ağrısı, ishal, mukuslu ya da kanlı kaka, bazen de kabızlık gelişebilir. Bu durum uzun sürerse kilo alamama, iştahsızlık ve gelişme geriliği gibi sonuçlara yol açabilir. Belirtiler çoğunlukla yeni bir besin eklendikten kısa süre sonra başlar ve diyet programından çıkarıldığında belirgin şekilde düzelir.

Bebeklerde Cilt Alerjisi Belirtileri

Bebeklerde cilt alerjisi belirtileri, ilk 6 aydan itibaren yanaklarda, çenede, kulak arkasında, boyunda ve vücudun kıvrım bölgelerinde kuru, pullu, kızarık ve kaşıntılı lezyonlar halinde görülür. Atopik dermatit (egzama) bebeklerde cilt alerjilerinin en yaygın tipidir. Kaşıntı nedeniyle bebek huzursuz olabilir, uykusu bölünür ve sürekli ağlama başlayabilir. Bu cilt lezyonları tekrarlayan şekilde alevlenip sakinleşebilir, bu da aile için stres yaratır.

Bebeklerde Solunum Yolu Alerjisi Belirtileri

Çok küçük bebeklerde solunum alerjileri nadir olsa da özellikle ev tozu akarları, hayvan tüyü veya küfe karşı hassasiyet varsa burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, hırıltılı solunum ve tekrarlayan öksürük görülebilir. Bu bebeklerde sık üst solunum yolu enfeksiyonu veya bronşiolit atağı yaşanması alerjik zemini düşündürür.

Çocuklarda En Sık Görülen Alerjiler

Çocuklarda en sık görülen alerjiler gıda alerjileri, solunum yolu alerjileri ve çevresel alerjilerdir. Bu alerjiler çocuklarda cilt döküntüsünden öksürüğe, mide-bağırsak şikâyetlerinden burun akıntısına kadar çok farklı belirtilerle kendini gösterebilir.

Gıda Alerjileri

Çocuklarda en yaygın gıda alerjileri süt proteini, yumurta, soya, buğday, fıstık, fındık, balık ve deniz ürünleri alerjisidir. Süt proteini alerjisi bebeklikte en sık görülen alerjidir ve genellikle mukuslu veya kanlı kaka, ciltte kızarıklık ve huzursuzluk ile ortaya çıkar. Yumurta ve kuruyemiş alerjileri ise daha çok ciltte kurdeşen, dudak ve göz kapağında şişlik, bazen de solunum sıkıntısı ile seyreder. Gıda alerjileri erken yaşta tanınmazsa beslenme sorunlarına ve büyüme geriliğine yol açabilir.

Solunum Yolu Alerjileri

Alerjik rinit, polen alerjisi (saman nezlesi), ev tozu akarı alerjisi ve hayvan tüyü alerjisi çocuklarda en sık görülen solunum yolu alerjilerindendir. Burun tıkanıklığı, hapşırık, geniz akıntısı, gözlerde sulanma ve kaşıntı ile kendini gösterir. Polen alerjisi genellikle ilkbahar ve yaz aylarında artarken ev tozu akarı ve küf alerjileri yıl boyu süren şikâyetlere neden olabilir. Bu alerjiler tedavi edilmezse zamanla astım gelişme riskini artırabilir.

Cilt Alerjileri

Atopik dermatit (egzama) çocuklarda en yaygın cilt alerjisidir. Ciltte kaşıntılı kızarıklık, pullanma, kuruluk ve tekrarlayan alevlenmelerle seyreder. Bazı çocuklarda kurdeşen (ürtiker) de sık görülen bir alerjik tepkidir.

Böcek Alerjileri ve Diğerleri

Arı veya böcek sokmalarına bağlı alerjik reaksiyonlar da çocuklarda önemli bir sorundur. Bazı çocuklarda lokal şişlik olurken, bazı çocuklarda tüm vücutta kurdeşen, nefes darlığı ve hatta anafilaksi gelişebilir. Bu durum acil müdahale gerektirir. Ayrıca ilaç alerjileri (özellikle antibiyotikler) de çocuklarda dikkate alınması gereken bir diğer alerji türüdür.

Erken tanı ve alerjenlerden korunma, hem çocuğun yaşam kalitesini hem de büyüme-gelişme sürecini olumlu etkiler. Alerji testi ile çocuğun hangi alerjenlere karşı duyarlı olduğu belirlenir ve buna göre kişiye özel tedavi ve korunma planı yapılır.

Çocuklarda Alerji Testi Nasıl Yapılır?

Çocuklarda alerji testi deri prick testi, kan testi (spesifik IgE), alerji paneli ve bazı durumlarda yama testi ile yapılır. Test türü, çocuğun yaşı, şikâyetleri ve şüphelenilen alerjenlere göre uzman doktor tarafından belirlenir.

Deri Prick Testi

Çocuğun koluna veya sırtına çok küçük damlalar halinde alerjen solüsyonları damlatılır ve özel bir iğne ucu ile cilde yüzeysel çizik atılır. Yaklaşık 15–20 dakika içinde damlanın olduğu yerde kızarıklık veya kabarıklık oluşursa test pozitif kabul edilir.

Kan Testi (Spesifik IgE)

Kan testi, koldan alınan bir tüp kan örneği ile yapılır ve laboratuvarda alerjenlere karşı IgE antikor düzeyleri ölçülür. Özellikle küçük bebeklerde, cilt hastalığı olan çocuklarda veya ilaç nedeniyle prick testi yapılamayan durumlarda tercih edilir. Sonuçlar genellikle aynı gün veya ertesi gün çıkar.

Alerji Paneli

Alerji paneli, tek seferde 20–30 farklı alerjeni kapsayan en kapsamlı testtir. Kan örneğiyle yapılır ve gıda alerjileri, solunum alerjileri, polen, ev tozu akarı, hayvan tüyü gibi pek çok alerjen aynı anda değerlendirilir. Bu yöntem özellikle nedeni bilinmeyen döküntü, sürekli burun akıntısı veya tekrarlayan solunum yolu şikâyetleri olan çocuklarda en doğru sonuçları verir. Geniş kapsama sahip olması sayesinde hem tanıyı hızlandırır hem de gereksiz tekrar testlerin önüne geçer.

Yama Testi (Patch Test)

Daha çok kontakt dermatit (deri temasıyla gelişen alerjiler) şüphesinde kullanılır. Çocuğun sırtına alerjen içeren küçük yamalar yapıştırılır ve 48 saat ciltte bekletilir. Sonrasında reaksiyonlar değerlendirilir.

Testler mutlaka bir çocuk alerji veya immünoloji uzmanı tarafından planlanmalı ve uygulanmalıdır. Sonuçlar çocuğun klinik öyküsüyle birlikte değerlendirilerek kişiye özel tedavi ve korunma önerileri verilir.

Çocuklarda Alerji Testi Ne Zaman Yapılır?

Çocuklarda alerji testi, tekrarlayan burun akıntısı, hapşırma, göz kaşıntısı, cilt döküntüsü, öksürük, hırıltı veya gıda tüketimi sonrası gelişen reaksiyonlar görüldüğünde yapılır.

Testin yapılacağı zaman çocuğun şikâyetlerine göre belirlenir. Mevsimsel alerji şüphesi varsa test, polen sezonu devam ederken veya hemen sonrasında yapılabilir. Böylece alerjen duyarlılığı en net şekilde saptanır. Yıl boyu süren şikâyetlerde ev tozu akarı, küf veya hayvan tüyü alerjisi ise test yılın herhangi bir döneminde yapılabilir.

Ayrıca test öncesi çocuğun antihistaminik ilaçları en az 5-7 gün kesmiş olması gerekir. Aksi takdirde sonuçlar yanlış negatif çıkabilir. Bu nedenle en doğru zamanlama, şikâyetlerin devam ettiği ama ilaçların kesilebileceği güvenli bir dönemde testin planlanmasıdır.

Erken yaşta alerji tanısı koymak, hem tetikleyicilerden korunmayı hem de ileride gelişebilecek astım veya alerjik rinit riskini azaltmayı sağlar.

Çocuklarda Alerji Testi Kaç Yaşında Yapılır?

Çocuklarda alerji testi genellikle 6 aydan itibaren yapılabilir. Prick testi 1 yaşından sonra daha güvenilir sonuç verirken, kan testi (spesifik IgE) bebeklik döneminde de uygulanabilir. Hangi testin yapılacağı çocuğun yaşına, şikâyetlerine ve doktorun değerlendirmesine göre belirlenir.

Çocuklarda Alerji Testi Ne Kadar Sürer?

Çocuklarda alerji testi ortalama 20-30 dakika sürer. Prick testte alerjenler cilde uygulanır ve 15-20 dakika içinde reaksiyon gelişip sonuç değerlendirilir. Kandan alerji testi ise kan alımı birkaç dakika süren bir işlemdir, laboratuvar sonucunun çıkması genellikle aynı gün veya ertesi gündür. Yama testi uygulanıyorsa 48 saat sonra cilt reaksiyonu kontrol edilir.

Çocuklarda Alerji Testi Ne Sıklıkla Yapılır?

Çocuklarda alerji testi genellikle tanı amacıyla bir kez yapılır, ancak şikâyetler değişir veya yeni alerji şüphesi ortaya çıkarsa tekrarlanabilir. Büyüme çağında bağışıklık sistemi değiştiği için 2–3 yılda bir kontrol testi önerilebilir.

Çocuklarda Alerji Testi Aç mı Tok mu Yapılır?

Çocuklarda alerji testi için aç kalmaya gerek yoktur. Test tok karnına da güvenle yapılabilir. Prick testi ve yama testi gibi deri testlerinde açlık-tokluk sonucu etkilemez. Hatta çocuğun tok olması, işlem sırasında huzurlu kalmasına ve bekleme süresini daha rahat geçirmesine yardımcı olur.

Özellikle küçük çocuklarda ve bebeklerde tok karna gelmek kan şekeri düşüklüğü riskini azaltır. Test öncesi çocuğun çok yağlı ve ağır yemekler yememesi önerilir. En doğru bilgi için randevu aldığınız laboratuvar veya doktorun yönlendirmelerine uyulmalıdır.

Çocuk Alerji Testi Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler

Çocuklarda alerji testi öncesinde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, test sonucunu etkileyebilecek ilaçların bırakılmasıdır. Antihistaminik şuruplar, alerji tabletleri ve bazı öksürük ilaçları testten en az 5-7 gün önce kesilmelidir, aksi halde deri reaksiyonları baskılanır ve test yanlış negatif çıkabilir. Kortizonlu kremler test yapılacak bölgeye sürülmemelidir.

Test öncesinde çocuğun ateşi olmamalı, aktif enfeksiyon veya ciddi rahatsızlığı varsa test ertelenmelidir. Cilt temiz olmalı ve nemlendirici dışında ürün kullanılmamalıdır.

Test günü çocuğun tok olması, yeterince uyumuş olması ve rahat giysiler giymesi önerilir. Bu hem test sırasında hem de bekleme süresince çocuğun konforunu artırır. İlaç kesilme süresi veya hazırlık hakkında emin olunmayan durumlarda mutlaka doktora danışılmalıdır.

Çocuklarda Alerji Testi Öncesi Kullanılmaması Gereken İlaçlar

Alerji testinin doğru sonuç verebilmesi için bazı ilaçların önceden kesilmesi gerekir. Bu ilaçlar testten önce bağışıklık tepkisini baskılayarak yanlış negatif sonuçlara yol açabilir.

Kesilmesi Gereken İlaç Grupları:

• Antihistaminikler: Alerji şurupları, tabletler ve burun spreyleri (5-7 gün önce bırakılmalı)
• Öksürük ve soğuk algınlığı ilaçları: Antihistaminik içeren kombinasyon şuruplar (5-7 gün önce bırakılmalı)
• Alerjiye yönelik göz damlaları: Antihistaminik etken maddeli olanlar (1-2 gün önce kesilmeli)
• Kortizonlu kremler: Test yapılacak bölgeye son 3-5 gün içinde sürülmemeli
• Bazı antidepresanlar ve uyku ilaçları: Histamin yanıtını etkileyenler (doktor önerisiyle bırakılmalı)

İlaçların hangi süreyle kesileceği mutlaka doktor veya test yapılacak laboratuvar tarafından teyit edilmelidir. Kendi başına ilaç bırakmak doğru değildir; özellikle astım tedavisi gibi zorunlu ilaçlar kesilmeden önce mutlaka uzmanına danışılmalıdır.

Çocuk Alerji Testi Nerede Yapılır?

Çocuklarda alerji testi, çocuk alerji ve immünoloji uzmanlarının bulunduğu hastanelerde, üniversite hastanelerinde veya güvenilir laboratuvarlarda yapılır. Testin güvenilir sonuç vermesi için işlemin deneyimli uzman gözetiminde ve uygun donanımlı merkezlerde yapılması çok önemlidir.

Mavi Laboratuvarlar Grubu, İstanbul’da Çapa, Ataköy, Beykent ve Kozyatağı şubelerinde çocuklar için alerji testi hizmeti yapmaktadır. 2003 yılından bu yana alerji tanı ve testlerinde deneyim sahibi olan laboratuvarlarımız, kandan alerji testi, moleküler alerji testi ve kapsamlı alerji paneli uygulamalarında en son teknolojiyi kullanmaktadır.

Medikal Direktörümüz Uzm. Dr. Şebnem Korkmaz, çocuk alerji alanında yıllardır çalışmakta, özellikle çocuklarda alerji testleri ve tanısında büyük tecrübeye sahiptir. Test sonuçlarını klinik öykünüzle beraber değerlendirmektedir.

Çocuğunuzun alerji testini güvenilir, hızlı ve uzman doktor kontrolünde yaptırmak için Mavi Laboratuarlar Grubunun size en yakın şubesinden randevu alabilirsiniz.

Çocuklarda Alerji Testi Sonucu

Çocuklarda alerji testi sonucu genellikle aynı gün içinde değerlendirilir. Prick testte damlatılan alerjenlere karşı oluşan kızarıklık ve kabarıklık 15–20 dakika içinde okunur ve hemen aile ile paylaşılır.

Kan testi veya alerji paneli sonuçları laboratuvarda analiz edilir ve genellikle aynı gün ya da ertesi gün çıkar. Test sonucunun tek başına değerlendirilmesi yeterli değildir; çocuğun öyküsü, belirtileri ve muayene bulguları ile birlikte uzman hekim tarafından yorumlanmalıdır.

Sonuçlar genellikle hangi alerjenlere duyarlılık olduğu, reaksiyonun şiddeti ve klinik önemi hakkında detaylı bilgi içerir. Bu sayede hem tetikleyici alerjenlerden korunma planı oluşturulur hem de gerekirse ilaç tedavisi veya immünoterapi (alerji aşısı) planlanabilir.

Alerji Testinde Yanlış Sonuç Olur mu?

Çocuklarda alerji testinde nadiren de olsa yanlış negatif veya yanlış pozitif sonuçlar görülebilir.

Yanlış negatif sonuçlar en sık test öncesi antihistaminik veya alerji ilacı kullanılmasından kaynaklanır; bu ilaçlar cilt reaksiyonunu baskılar. Ayrıca testin çok erken yaşta yapılması veya alerjenle yeterli temas olmadan uygulanması da sonucu etkileyebilir. Yanlış pozitif sonuçlar ise özellikle prick testte cildin aşırı hassas olduğu durumlarda görülebilir.

Bu nedenle test öncesi ilaçların kesilmesi, testin uygun dönemde yapılması ve sonuçların mutlaka uzman hekim tarafından klinik öyküyle birlikte yorumlanması çok önemlidir. Gerektiğinde test farklı yöntemlerle (kan testi, alerji paneli) desteklenerek doğrulama yapılır.

Çocuklarda Alerji Testi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Çocuklarda alerji testi sonrası genellikle ciddi bir yan etki görülmez. Prick test yapılan bölgede hafif kızarıklık, kaşıntı veya küçük kabarıklıklar oluşabilir; bu reaksiyonlar birkaç saat içinde kendiliğinden kaybolur.

Testten sonra çocuğun test yapılan kolu temiz ve kuru tutulmalı, kaşımaması sağlanmalıdır. Kaşıntı rahatsız edici düzeydeyse doktor önerisiyle soğuk uygulama veya hafif bir nemlendirici kullanılabilir. Kan testi sonrası iğne yerinde hafif morluk oluşabilir, bu da genellikle birkaç gün içinde geçer.

Şiddetli kaşıntı, yaygın kurdeşen, nefes darlığı veya aşırı huzursuzluk gibi beklenmedik bir reaksiyon olursa hemen test yapılan merkeze başvurulmalı veya en yakın acil servise gidilmelidir.

Çocuklarda Alerji Testi Fiyatı

Çocuklarda alerji testi fiyatı yapılacak test türüne göre değişkenlik göstermekle beraber laboratuvarlarda ortalama 1.000 TL – 5.000 TL arasındadır. Prick testi, kan testi veya alerji paneli, seçilecek alerjen sayısına ve testin yapıldığı laboratuvara göre değişiklik gösterir. Tek bir alerjen için yapılan prick testi ile 30’dan fazla alerjeni kapsayan kapsamlı alerji paneli arasında fiyat farkı olabilir.

Uzmanlık Alanımız Çocuklarımız

Bir ebeveyn için çocuğunun sağlığından daha değerli bir şey yoktur. Çocuğunuzda alerji belirtileri gördüğünüzde duyduğunuz endişeyi ve doğru bir teşhise ulaşma arayışınızı çok iyi anlıyoruz. İşte bu hassasiyetle yola çıkarak, Mavi Laboratuarlar Grubu olarak minik hastalarımıza özel bir hizmet sunuyoruz.

Mavi Laboratuarlar Grubu olarak, Çapa, Ataköy, Beykent ve Kozyatağı şubelerimizde çocuklar için güvenilir alerji testleri ve alerji panelleri yapıyoruz. Çocukların sağlığını ön planda tutan hasta odaklı yaklaşımımızla, test süreçlerinin tamamını Medikal Direktörümüz Uzm.Dr.Şebnem Korkmaz ve uzman doktorlarımızın gözetiminde yürütüyoruz. Son teknoloji altyapımız sayesinde elde ettiğimiz hızlı ve güvenilir sonuçları, en kısa sürede ailelerle paylaşarak doğru tanı ve tedavi sürecine başlanmasına yardımcı oluyoruz.

Unutmayın, doğru bir teşhis, çocuğunuzun daha sağlıklı bir yaşam sürmesi ve alerjinin getirdiği rahatsızlıklardan kurtulması için atılan en önemli adımdır. Bu kritik yolculukta, Mavi Laboratuvarlar Grubu olarak her zaman yanınızda olmaktan gurur duyarız.